Dowladda Mareykanka ayaa 14-million ugu deeqday Soomaaliya si wax loogu qabto abaaraha ka jira Soomaaliya kuwaasi oo sameeyay dad iyo dunyo.
Soomaaliya waxaa soo food saartay abaar aad u daran dhammaan nidaamyada digniinta iyo tilmaamayaasha xaaladdu waa mid xad dhaaf ah waxayna u badan tahay inay sii xumaan doonto bilaha soo socda.
Abaartu waxay saamaysay in ka badan 2.8 milyan oo qof 66 ka mid ah 74-ta degmo ee Soomaaliya waxayna barakiciyeen ilaa 133,000 oo qof, kuwaas oo badi ku nool gobollada dhexe iyo koonfurta, sida ay sheegtay hay’adda UNHCR.
23kii Nofembar, Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Maxamed Xuseen Rooble ayaa ku dhawaaqay xaalad degdeg ah oo abaarta awgeed, wuxuuna codsaday gargaar bini’aadantinimo.
“Dalkeennu waxa uu ku jiraa xaalad degdeg ah oo bini’aadantinimo. Waxaan ugu baaqayaa dhammaan shacabka Soomaaliyeed, ganacsatada, culumaa’udiinka, qurbo-joogta iyo beesha caalamka in ay sameeyaan dadaallo lagu yareynayo dadka ay abaaruhu saameeyeen,’’ ayuu yiri Ra’iisul Wasaaruhu.
Iyadoo meelo badan oo baahiyo ba’an ay ka jiraan guud ahaan dalka, haddana abaartu waxay si gaar ah ugu daran tahay Galmudug, Jubaland, qaybo ka mid ah maamul goboleedyada Puntland iyo Koonfur Galbeed.
Wasaaradda arrimaha bini’aadantinimada iyo maareynta musiibooyinka Galmudug ayaa 11 Novem ka codsatay gargaar bini’aadantinimo.
Dhanka kale qiimaha badeecooyinka aasaasiga ah ayaa sare u kacay ka dib markii ay aad u yaraayeen biyaha, shidaalka, badarka, cuntada iyo quudka xoolaha.
Qiimaha galleyda iyo hadhuudhka ee suuqyo badan oo koonfurta Soomaaliya ah ayaa kor u kacay 30 ilaa 60 boqolkiiba celceliska shanta sano,dhimashada xooluhu – oo ah isha ugu weyn ee ay ku nool yihiin xoola-dhaqatada – waa mid baahsan oo si gaar ah u kordhay tan iyo bishii Oktoobar.
Galmudug, in ka badan 2,700 oo xoolo ah ayaa ku le’day tan iyo 25kii Oktoobar abaaro iyo cudurro jira dartood, sida ay sheegtay wasaaradda xanaanada xoolaha ee dowlad-goboleedka qiimaha xooluhu wuxuu hoos u dhacay 50 boqolkiiba bishii 11aad.
Xoolo-dhaqatada ayaa u hayaamaya si ay cunto iyo biyo u raadsadaan, waxaana ka mid ah in ay ka gudbaan xudduudaha Itoobiya iyo Kenya,Ku dhawaad 31,000 oo qof oo cusub ayaa la soo gaarsiiyey Jubaland, iyadoo maamulka uu sheegay in afar qof ay u dhinteen abaaro la sheegay.
Barakacayaashan oo intooda badan ka yimid Bay, Bakool iyo qeybo ka mid ah gobolka Gedo ayaa waxaa lagu martigeliyay lix goobood oo ka tirsan degmada Luuq, waxayna u baahan yihiin cunto iyo hoy, sida uu sheegay maamulka degmada.
Dabayaaqadii bishii 11aad, meelaha qaar waxaa ka da’ay roobab yar, iyadoo saldhigyaduna ay diiwaangeliyeen celcelis ahaan shan maalmood oo roob ah, laakiin tani aad ayay ugu filnaan wayday mana aha mu’
