Ururka Al shabaab ugu khatarta badan Afrika ee Al-Shabaab ayaa lagu cabsi qabaa inuu awooddiisa ku xoojiyo taageero dibadeed, arrintaas oo sare u qaadi karta halista amni ee ka jirta marin-biyoodka ganacsiga caalamiga ah ee Bariga Dhexe, sida lagu sheegay warbixin cusub.
Kooxda mintidiinta ah ee al-Shabaab ayaa la rumeysan yahay inay ka faa’iideysaneyso xiriirka sii kobcaya ee ay la leedahay kooxda Ansar Allah ee Yemen, oo ku caan ah magaca Xuutiyiinta. Iskaashigan cusub ayaa u suurtagelin kara al-Shabaab inay weerarto maraakiibta iyadoo adeegsanaysa diyaarado aan duuliye lahayn ama xitaa gantaallo, sida lagu sheegay qiimeyn cusub oo ay sameysay Xarunta Daraasaadka Istiraatiijiyadda iyo Caalamiga ah (CSIS).
Warbixinta oo la daabacay Jimcihii ayaa al-Shabaab ku tilmaantay “dawlad aan rasmi ahayn” iyo halis toos ah oo ku wajahan danaha Mareykanka, iyadoo la saadaaliyay in awoodda kooxdaasi ay korodho sanadka 2025.
Warbixintu waxay soo xigatay la-taliye sare oo ka tirsan Isbahaysiga Difaaca Qaranka ee kasoo horjeeda Xuutiyiinta, kaas oo sheegay in Xuutiyiintu qorsheynayaan inay siiyaan al-Shabaab hub casri ah si ay u weerari karto maraakiibta maraysa Gacanka Cadmeed.
“Xuutiyiintu waxay siin karaan, ama durba siiyeen, al-Shabaab faa’iidooyinka dawlad taageerta urur argagixiso,” ayaa lagu yiri warbixinta, iyadoo si gaar ah loo xusay tababarro milatari iyo teknoolojiyadda diyaaradaha aan duuliyaha lahayn.
Muddo ka badan hal sano, maraakiib dagaal oo Mareykan ah ayaa dagaal kula jiray Xuutiyiinta ay Iiraan taageerto, si ay u joojiyaan weerarrada lagu hayo maraakiibta ganacsiga.
Xuutiyiinta Yemen ayaa bilaabay weerarradooda Badda Cas kadib weerarkii Xamaas ku qaaday Israa’iil bishii Oktoobar 2023, taasoo dhalisay dagaalka Gaza. Waxay sheegeen in ay bartilmaameedsanayaan maraakiib la xiriirta Israa’iil ama xulafadeeda, gaar ahaan Mareykanka. Si kastaba ha ahaatee, maraakiib badan oo la beegsaday wax xiriir la taaban karo kuma lahayn khilaafkaas.
Haddii al-Shabaab ay qayb ka noqoto weerarrada, waxay si weyn u adkeyn kartaa dadaallada lagu furayo waddooyinka maraakiibta ee u kala gudba Gacanka Cadmeed iyo Badda Cas.
Astaamo muujinaya xiriirka sii xoogeysanaya ee u dhexeeya al-Shabaab iyo Xuutiyiinta ayaa laga yaabaa inay soo ifbaxaan Khamiista, marka Taliyaha Taliska AFRICOM ee Mareykanka, Jenaraal Michael Langley, uu hortago Guddiga Adeegga Ciidamada ee Aqalka Senate-ka ee Washington.
Dadaallada AFRICOM ee lagula dagaalamayo al-Shabaab ayaa muddo dheer ahaa kuwa ugu muhiimsan ee milatariga Mareykanka ee qaaradda Afrika. Kooxdan ku xiran al-Qaacida ayaa in ka badan labaatan sano dagaal ugu jirtay la wareegidda Soomaaliya. Inkasta oo ay jiraan ololeyaal gudaha ah oo lagula tacaalayo, al-Shabaab ayaa weli muujisay adkaysi iyo sii jiritaan.
AFRICOM ayaa fulisay duqeymo badan oo cirka ah oo ka dhan ah al-Shabaab, waxayna ciidamo khaas ah u dirtay si ay u taageeraan una tababaraan ciidamada Soomaaliya. Si kastaba ha ahaatee, warbixinta CSIS waxay sheegtay in dadaalladaasi wax isbeddel muuqda ah aysan ku keenin awoodda kooxda. Al-Shabaab ayaa la rumeysan yahay inay leedahay 7,000 ilaa 12,000 oo dagaalyahan, waxayna gacanta ku haysaa dhul ballaaran oo ka tirsan koonfurta Soomaaliya.
Kooxdu sidoo kale waxay sanad walba kasbataa in ka badan $100 milyan oo lacag ah, iyadoo dhaqaalahaasi ka soo xarooto ilo kala duwan, oo ay ka mid yihiin canshuur uruurin. Warbixintu waxay intaas ku dartay in kooxdaasi ay dhaqaale siiso kooxo kale oo xiriir la leh al-Qaacida, taasoo muujinaysa awood dhaqaale oo xooggan.
Si kastaba ha ahaatee, warbixintu waxay uga digeen in kordhinta weerarada cirka ee Mareykanku ay keeni karto natiijooyin lid ku ah ujeedada, iyagoo tusaale u soo qaatay weerarradii hore ee kooxda. Sanadkii 2020, al-Shabaab ayaa weerar ku qaaday saldhig milatari oo ku yaalla Kenya, halkaas oo ay ku dileen hal askari Mareykan ah iyo laba qandaraasle, xilli weerarada diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ay gaarayeen heerkii ugu sarreeyay.
“Colaaddu waxay u badan tahay inay sii kororto haddii Madaxweyne (Donald) Trump uu dib u bilaabo xeeladdiisii weerarada culus,” ayaa lagu yiri warbixinta.
Warbixintu si cad ugama talo-bixin wax ka qabashada amniga Soomaaliya ama wiiqidda awoodda al-Shabaab. Waxay keliya tilmaantay baahida loo qabo isugeyn dadaallo ay ka mid yihiin taageero milatari, garab diblomaasiyadeed iyo mid dhaqaale oo la siiyo dowladda Soomaaliya ee daciifka ah. Si kastaba, warbixintu waxay ku soo gabagabeysay in al-Shabaab “ay sii ahaan doonto halis muddo fog ah.”
