Ururka Suxufiyiinta Soomaaliyeed (SJS) ayaa ugu baaqaya Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud inuu farayo Xeer Ilaaliyaha Guud ee Qaranka inuu laalo eedeymaha Siyaasadeysan ee ka dhanka ah Agaasimaha Warbaahinta Dawan iyo Wariye Calinuur Salaad oo hadda damiin ugu maqan.
Todobaad ayaa ka soo wareegay markii dammaanad lagu sii daayay Calinuur Salaad, waxaana damaanad qaaday xildhibaan ka tirsan baarlamaanka galabnimadii Sabtida 27-ka Luulyo. Weriyaha ayaa la xiray 22-kii July, waxaana uu xirnaa muddo lix maalmood ah, sababo la xiriira warbixintiisa ku saabsan qaadka (warshada kiciya). Calinuur waxa uu sheegay in marka ay habeenkii ruugaan, ciidamada ammaanka Soomaaliya ay subaxdii seexdaan, taasoo fursad u siinaya Al-Shabaab in ay weeraraan oo ay askar badan ku dilaan. Warbixintan muuqaalka ah oo socotay hal daqiiqo, isla markaana lagu baahiyey TV-ga Dawan iyo Alinuur boggiisa gaarka ah ee Facebook-ga, ayaa sidoo kale su’aal la galiyey sida masuul ka tirsan dawladda oo ku hawlan ganacsiga qaadka oo macaash doon ah uu sheegan karo inuu dhisayo ciidan qaran. Warbixinta oo hadda laga saaray gogosha weriyaha, ayaa loo arkaa mid lagu dhaleeceynayo Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, oo lagu eedeeyay inuu qayb ka ahaa ganacsiga qaadka.
Ilo-wareedyo ka tirsan Maxkamadda Gobolka Banaadir ayaa SJS u sheegay in Talaadadii, 23-kii July, ay Maxkamaddu 45-maalmood oo Xabsi ah ku xukuntay Calinuur oo uu soo gudbiyay Xeer Ilaaliyaha Guud ee Qaranka. Waxa ay sheegaysaa shan dacwadood sida uu dhigayo xeerka ciqaabta Soomaaliya: Art. 220 ( Gef ku ah Sharafta iyo Sharafta Madaxa Qaranka); Fanka. 402 (Falimaha Fisqiga); Fanka. 403 (Daabacaada iyo Bandhigyada Fisqiga ah); Fanka. 451 (Aflagaado); Fanka. 452 (Famation).
Ilaha maxkamadda iyo wakiillada qoyska labaduba waxay ku wargeliyeen SJS in shuruudaha dammaanadda ay ka mamnuucayaan Alinuur inuu safro oo uu la hadlo warbaahinta, si wax ku ool ah uga hor istaagaan inuu qabto shaqadiisa saxaafadeed.
Xubno ka tirsan qoyska ayaa SJS u sheegay in markii uu la kulmay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo ay wehliyaan odayaal beeleed usbuucii hore uu madaxweynuhu qirtay inuu ku lug lahaa xariga wariyaha, wuxuuna odayaasha beesha u ballan qaaday inuu ku amri doono xeer ilaaliyaha guud inuu laalo eedeymaha.
“Toddobaad ayaa hadda ka soo wareegay, waxna ma dhicin. Waxay u muuqataa in madaxwaynuhu aanu doonayn in uu u ogolaado xoriyadda buuxda ee Alinur, ” mid ka mid ah qoyska ayaa u sheegay SJS, isaga oo codsaday in aan la magacaabin.
Qoyska ayaa sidoo kale ka walaacsan amniga Alinuur.
SJS waxay ugu baaqaysaa Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud inuu u sheego Xeer Ilaaliyaha Guud ee Qaranka inuu ka tanaasulo dacwadda, isla markaana uu ka waantoobo ciqaab kale oo uu Calinuur Salaad ku soo oogo ka ganacsiga Qaadka. Madaxweynaha iyo mas’uuliyiinta kale ee dowladda waa in ay aqbalaan saxafiyiinta dhaleeceynta ah ee iftiiminaya waxqabadkooda iyo go’aanadooda, iyaga oo u isticmaalaya qalab lagu hagaajinayo iyo isla xisaabtanka. Halkii ay ka qaadan lahaayeen ciqaab ama tallaabooyin ciqaab ah sida xadhigga suxufiyiinta, waa in ay ilaaliyaan xorriyadda saxaafadda oo ay aqoonsadaan doorka muhiimka ah ee ay ku leeyihiin bulsho hufan oo dimuqraadi ah.
“Runtii waxa aanu aad uga walaacsanahay in Suxufiga iyo Agaasimaha Warbaahinta Dawan, Calinuur Salaad aanu weli gudan shaqadiisa saxafinimo, sababo la xidhiidha shuruudo dammaanad ah oo lagu xidhay toddobaad ka hor. Qoyskiisa ayaa sidoo kale ka walaacsan amnigiisa kadib markii Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud uu ku guuldareystay inuu ka dhabeeyo balantii uu ku amray Xeer Ilaaliyaha Guud ee Qaranka inuu laalo dacwadda, taasoo aheyd mid siyaasadeysan” ayuu yiri Xoghayaha Guud ee SJS Cabdalle Muumin.
“Waxaan ugu baaqaynaa madaxweynaha inuu amar ku siiyo xeer ilaaliyaha guud ee qaranka iyo mas’uuliyiinta maxkamadda inay joojiyaan eedeymaha siyaasadeysan oo uu u ogolaado Calinuur Salaad inuu xorriyadiisa helo. Madaxwaynuhu waa in uu ka waantoobaa in uu daba galo saxafiyiinta iyo dadka kale ee dhaliila ee soo bandhiga wax qabadka xukuumadiisa. In la ixtiraamo saxafiyiinta madaxa banaan waxay muhiim u tahay kobcinta dhaqanka furfurnaanta, isla xisaabtanka, iyo horumarka Soomaaliya,” ayuu hadalkiisa ku daray Mudane Muumin.