Dawladda federaalka ee Soomaaliya ayaa ku dhawaaqday inay soo bandhigayso taargooyinka gawaarida oo cusub iyo ruqsadda wadidda gaadiidka (Leysinka) oo isna cusub, kana duwan kuwa haatan la bixiyo.
Arrintaas waxaa BBC u xaqiijiyey agaasimaha guud ee wasaaradda gaadiidka iyo duulista hawada Bashiir Macallin Cali Xasan. Wuxuu sheegay in wasaaraddu doonayso inay casriyeyso adeegyada xagga gaadiidka.
“Waxaan rabnaa in aan samayno taargo cusub oo noocyada kala duwan ee gaadiidka ay qaadan doonaan sida gaadiidka shacabka, kuwa ciidanka, kuwa safaaradaha, ambalasyada, mootooyinka, iyo bajaajyada, sidaa darteed waxaan rabnaa taargo cusub oo casri ah oo QR code leh oo kii gobolka leh, oo arrimihii amniga sugayey leh, calaamaddii dawladda dhexe iyo tii maamul goboleedkana ay saaran yihiin”.
Ujeeddada ugu weyn ee ay dawladdu ka leedahay in ay beddesho taargada hadda la isticmaalo ayuu sheegay agaasimaha guud ee inay tahay sababo la xiriira “ka hortagga argagixisada”.
“Argagixisadu waxay aad u isticmaalaan gaadiidka oo ay qaraxyada u adeegsadaan. Haddii uu nidaamkaan casriga ah hirgalo wuxuu meesha ka saarayaa gaadiidka qaraxyada loo adeegsado, waayo haddii xogta milkiilaha la hayo, taargada aan been abuur lagu samayn karin, waxay taas suurto galinaysaa in laga hor tago we erarrada argagixiso iyo falal dambiyeedyada, waxaana sahlanaanaysa in la suurto galiyo ka daba tagga dambiyada marista waddooyinka iyo fulinta ganaaxyada gaadiidka” ayuu yiri
Wuxuu intaa ku daray taargada cusub ay tahay mid “habeenkii iftiimaysa marka gaariga meel la dhigo”.
Waxyaabaha kale ee cusub ee wasaaraddu ay soo rogtay waxaa ka mid ah in la beddeli doono “buugga gaariga” laguna beddeli doono hanaan kombiyuutar ku shaqyanaya oo lahaanshaha gaariga iyo xogta ruuxa leh la isku xirayo, kaasoo afka qalaad lagu yiraahdo “Vehicle identification card VIC”. “Xogta gaariga iyo tan qofka milkiilaha oo la isku daray laf lagu daabacay ayaa la yiraahdaa VIC, waana mid mishiinku akhrin karo” ayuu sii raaciyey Bashiir Macallin Cali.
Mar u ka hadlayey dhinaca khibradda ay u leeyihiin fulinta hawshan ayuu sheegay in dhallinyaro gudaha dalka wax ku bartay oo ay aqoontooda aad u dhiseen ay jiraan, ayadoo kuwii ugu damaabeeyey ay ahaayeen “23 shaqaale oo aan shiinaha u dirnay oo si fiican loo soo tababaray”. “shaqaale ku filan hawshan oo dhinac kasta ah waan u haysannaa. Sidoo kale qalab casri ah ayaan ugu tala galnay in aan shaqadan ku fulinno” ayuu sii raaciyey.
Qorshahan oo dhawaan dhaqan gali doona sida uu mas’uulkaas sheegay ayaa waxaa kaloo ka mid ah Leysinka gawaarida lagu kaxeeyo ayuu sheegay inuu noqonayo mid nidaamka caalamiga ah waafaqsan. “Waxaan doonaynaa in leysinkeennu noqdo mid dunida ka shaqeeya, shuruudihiisana ay adag yihiin, ayadoo qofka darawalka ah la marinayo imtixaan ay tahay inuu ka soo gudbo, waxaanan rabnaa in leysankeennu la tartamo kuwa dalalka caalamka ee horumaray”.
Wuxuu kaloo sheegay Bashiir Macallin in ay isku xiri doonaan kaarka aqoonsiga qofka iyo leysinka kaxaynta gaadiidka. Wuxuu sheegay in leysinkaas, meel kasta oo qofku u tago, ay suurtogal tahay in la ogaado taariikhdiisa iyo xogtiisa.
Taargada gaadiidka ee hadda la isticmaalo ayaa ah mid muujinaysa lambarka gaariga oo kaliya, oo aan ahayn mid digital ah. Barnaamijkan ayaa sida uu sheegay agaasimaha guud ee wasaaradda gaadiidka iyo duulista hawada waxa uu dhaqan gali doonaa bisha Siteembar ee sannadkan.
